လုိက္ၾကမလား ကိုမ်ဳိးတုိ႕ အညာေျမ (၄)

ခရီးမဆက္ခင္ ေျပာစရာရွိတာေလးေတြ ေျပာၾကအံုးစို႕။ အခုေရးေနတဲ့ လုိက္ၾကမလား ကိုမ်ဳိးတို႕ အညာေျမ အေၾကာင္းကို ဗဟုသုတလည္းရေအာင္၊ အညာေဒသကိုလဲ ေရာက္ဖူးေအာင္ဆိုျပီး ကုိယ္ေတြ႕ေလးေတြနဲ႕ ယွဥ္ျပီး တင္ျပတာပါ။ ဒီအထဲက ၾကီးၾကီးက်ယ္က်ယ္ အေၾကာင္းအရာေတြကလဲ ပါ၀င္ေနေတာ့ ဖတ္ဖူးသမွ် စာအုပ္ေတြထဲက မိမိ ေဒသနဲ႕ နီးစပ္ရာအေၾကာင္း ေရးဖြဲ႕ထားသည့္ စာအုပ္ေတြထဲမွ မွတ္မိသမွ် ေကာက္ႏွဳတ္တင္ျပထားတာေတြလဲ အပါအ၀င္ေပါ့ေလ။ အဲဒီေတာ့ ဖတ္ဖူးသမွ် စာအုပ္ေတြထဲက မွတ္သားထားသည့္ ဗဟုသုတမ်ား ႏွင့္ က်ေနာ္ အညာသား ကိုမ်ဳိး၏ မွတ္ဥာဏ္မ်ား ပကတိတည္ရွိ မွတ္မိပါေသးတယ္ ဆိုရင္ ယခုတင္ျပသည့္ အေၾကာင္းအရာအားလံုးသည္ အမွန္အကန္မ်ားျဖစ္ပါသည္။

.

လက္ရွိေရးေနရင္း မည္သည့္စာအုပ္၊ မည္သည့္အကိုးအကားမွ် မရွိပါ။ မွတ္မိသည့္၊ ဖတ္မိဖူးသည့္ စာအုပ္မ်ားမွာ က်ေနာ္၏ ရည္ညႊန္းစာအုပ္မ်ားျဖစ္ပါသည္။ ထိုစာအုပ္မ်ားမွာ..

ျမန္မာစြယ္စံုက်မ္း။
ဆရာေနထြန္း၊ ဓာတ္ပံုမ်ားလမ္းေျမပံုမ်ား။
ယခင္ျမင္းမူ အထက္တန္းေက်ာင္းအုပ္ဆရာၾကီး ဦးတင္ျမင့္၏ အဂၢံေတာင္မွ ေမာင္သန္႕ထခဲ့ (အမ်ဳိးသားစာေပဆုရ)။
ဆရာအံ့ေမာင္၏ အညာဘုရားဖူး စာအုပ္။
ဖတ္ဖူးသမွ် လူထုေဒၚအမာ၏ စာအုပ္မ်ား။
အျမင့္ျမိဳ႕ေဟာင္းႏွင့္ ဘုရားသမိုင္း၊ ေစာလွထြန္း (ေခ်ာင္းဦး)။

သမၺဳေဒၶဘုရား ႏွင့္ မဟာေဗာဓိတစ္ေထာင္ ဘုရားသမုိင္း။ စာအုပ္မ်ား ျဖစ္ပါသည္။ မွတ္မိသမွ်ေဖာ္ျပ၀န္ခံျခင္းျဖစ္ပါသည္။

.

ဘာျဖစ္လို႕ ခရီးမဆက္ခင္ ၾကားျဖတ္ျပီး ေျပာျပရသလဲဆိုရင္ အေၾကာင္းရွိပါသည္။ ယခုေရးေနသည့္ လုိက္ၾကမလား ကိုမ်ဳိးတို႕အညာေျမ အား အညာခရီးသြား စာအုပ္မ်ား လစဥ္ထုတ္ေ၀ေနသည့္ စာေပဌာနတစ္ခုမွွ အီးေမလ္းေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။ ယခုေရးေနသည့္ ကိုမ်ဳိးတို႕ အညာေျမ အား ဆက္လက္ေရးသားပါရန္၊ အေၾကာင္းအရာအားလံုး စံုစံုလင္လင္ျဖင့္ ေဖာ္ျပေပးရန္၊ သူတို႕၏ လစဥ္ထုတ္စာစဥ္တြင္ ေဖာ္ျပျခင္းခံရပါက အယ္ဒီတာ၏ တည္းျဖတ္ခြင့္ေပးပါရန္၊ စသည္..စသည္ျဖင့္ အေၾကာင္းၾကား စံုစမ္း ေမးျမန္းလာေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။

.

ပြင့္လင္းစြာ ၀န္ခံပါရေစ။ က်ေနာ္ကိုမ်ဳိး စာေရးဆရာမဟုတ္ပါ။ အထက္တြင္ ၀န္ခံခဲ့သကဲ့သို႕ ဖတ္ဖူးသမွ် စာအုပ္ေတြထဲက မွတ္သားထားသည့္ ဗဟုသုတမ်ား ႏွင့္ က်ေနာ္ အညာသားကိုမ်ဳိး ၏ မွတ္ဥာဏ္မ်ား ပကတိတည္ရွိ မွတ္မိပါေသးတယ္ ဆိုရင္ ယခုတင္ျပသည့္ အေၾကာင္းအရာအားလံုးသည္ အမွန္အကန္မ်ား ျဖစ္ပါသည္။ ဘယ္စာအုပ္..ဘယ္စာစဥ္အတြက္မွ ရည္ရြယ္ေရးသားျခင္းမရွိပါ။ က်ေနာ္၏ ဘေလာ့သို႕ ခင္မင္စြာ လာေရာက္ဖတ္ရွဳ႕သူအားလံုးအတြက္သာ ရည္ညႊန္းေရးသား ပါသည္။ အေၾကာင္းအရာမ်ား မွားယြင္းခဲ့သည္ရွိေသာ္၊ က်ေနာ္၏ မွတ္ဥာဏ္ ခ်ဳိ႕ယြင္းမွဳသာ ျဖစ္ပါသည္။

.
ကဲ ခရီးဆက္ၾကအံုစို႕။
"ဦးေလးေရ.. ထြန္ဂ်ဲဒုိး ႏွဳိးဗ်ာ။"
"အဲဒါမွ ဒုကၡပဲဗ်ာ။ ငါ့ ထြန္ဂ်ဲဒိုးက တြန္းစတတ္ (တြန္း start) ဗ်။"
"ဘယ္လို တြန္းစတတ္လဲ ဦးေလးရ။"
"မင္းကလဲ စင္ကာပူမွာ ေနတယ္လဲ ေျပာေသး။ ညံ့ပါ့ဗ်ာ။ တြန္း ျပီး ႏွဳိးမွ ရတာ ဟ..ဟဲ..ဟဲ.."

"ကဲ.. လိုက္လာတဲ့ ေယာက်ာၤးေလးေတြအားလံုး တြန္းၾကေဟ့ တြန္းၾက။ မိန္းကေလးေတြ ေအာက္မဆင္းနဲ႕။ အေပၚမွာပဲ ေနၾက။"

"ဟာ..သူတို႕ကို ေအာက္ဆင္းခုိင္းလိုက္ေလ ဦးေလး။ တြန္းရတာ ေပါ့သြားတာေပါ့။"
"လုပ္ျပီ။ ငါတို႕ရြာက ဘုန္းၾကီးလူထြက္လို ျဖစ္ေနျပီ။ မိန္းကေလးေတြဆို တအား အေလးေပးတာ။"
"ဘယ္လုိ အေလးေပးတာလဲ လုပ္ပါအံုး ဦးေလး။"

"မိန္းကေလးေတြမ်ား ဗုိက္နာ၊ ဗိုက္ေအာင့္ျဖစ္လို႕ကေတာ့.. ေရမန္းေပးရတာနဲ႕။ ေဆးလိမ္းေပးရတာနဲ႕။ ဘုရားဂါထာေတြ ရြတ္ေပးရတာနဲ႕.. မ်ဳိးစံုေအာင္ ဂရုတစုိက္နဲ႕ လုပ္ေပးတာ။ အင္း ေယာက်ၤားေလးမ်ား.. ဗိုက္နာ၊ ဗုိက္ေအာင့္ ျဖစ္လို႕ကေတာ့..အာ..ဒီေကာင္ မနာဘဲ ဟန္ေဆာင္ေနတယ္။ သြား.. ခ်က္ေပၚဆားပံုလုိက္.. ေပ်ာက္ေရာ။ အဲဒီလို ပစၥလကၡတ္ ေျပာတာ။"

လုပ္ျပီ ဦးေလးကေတာ့.. ကားကမႏုိးေသဘူး။ လူက ရယ္စရာ ေျပာေနျပီ။
.

ေခ်ာင္းဦးျမိဳ႕က ထြက္ေတာ့ ခင္မြန္ရြာ။ ခင္မြန္ သံုးဂုိဏ္းခ်ဳပ္ဆရာေတာ္ၾကီးသည္ တန္ခုိးပညာ အရွိန္အေစာ္ အလြန္ၾကီးမားခဲ့သူ ဆရာေတာ္တစ္ပါးျဖစ္ပါသည္။ ကုန္းေဘာင္ေခတ္ ကုန္ခါနီးအခ်ိန္တုန္းက ျဖစ္ပါသည္။ လြတ္လပ္ေရးတုိက္ပြဲ ေခတ္ကာလအတြင္းက ခင္မြန္ရြာသား ဗိုလ္ဘဟိန္း သည္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း အားကိုးအားထား ျပဳရသည့္ ဗုိလ္တစ္ေယာက္ျဖစ္ခဲ့ပါသည္။

.

ခင္မြန္ရြာ၏ ေျမာက္ဘက္နားမွာေတာ့ ျမကန္သာယာ ေရကန္တစ္ခုကို ေတြ႕ရွိရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ခင္မြန္ရြာ လြန္လာရင္ေတာ့ မံုရြာနယ္ထဲကို ၀င္လာပါျပီ။ ထင္ရွားလွတဲ့ မံုေရြး၊ ေၾကးမံု ကို ေရာက္ရွိမွာျဖစ္ပါတယ္။ ရြာခ်င္းကပ္လွ်က္ တည္ရွိလို႕ ႏွစ္ရြာ့တစ္ရြာ ျဖစ္ေန ေလာက္ေအာင္ ပါဘဲ။ ျမိဳ႕ငယ္ေလးေတြလုိ႕ ေျပာရင္ရေလာက္ေအာင္ကို ဖြံ႕ျဖိဳးတုိးတက္ျပီး ၾကီးမားတဲ့ ရြာၾကီးေတြပါ။ ေၾကးသြန္းလုပ္ငန္း၊ ဂြမ္းေစာင္လုပ္ငန္း၊ ဖိနပ္လုပ္ငန္း၊ ျမင္းကုန္းႏွီးလုပ္ငန္း၊ သံပုန္းလုပ္ငန္း၊ စသည့္ လက္မွဳမ်ိဳးစံု နာမည္ၾကီးသည့္ ရြာၾကီးမ်ားျဖစ္ပါသည္။ မိရုိးဖလာ ေတာင္သူလုပ္ငန္းလဲ အပါအ၀င္ေပါ့ေလ။

.

အခုေတာ့ ရွိေသးလားမသိေတာ့ပါ။ က်ေနာ္ငယ္ငယ္က တစ္ရြာ၀င္တစ္ရြာထြက္ လွည့္လည္ေရာင္းခ်ၾကသည့္ အထမ္းသည္မ်ား ေအာ္သံကို မွတ္မိေနပါေသးသည္။ မံုေရြးကတ္ေၾကး ပါတယ္ဗ်ိဳ႕.. ၀ယ္ၾကအံုးမလား။ ဒါထက္ ထူးျခား ထင္ရွားသည့္ ပုဂၢိဳလ္မ်ားလည္း ထြက္ရွိရာ အထင္ကရာ ေနရာတစ္ခု ျဖစ္ပါသည္။ ကုန္းေဘာင္ေခတ္လယ္ပုိင္းမွာ ေပၚထြန္း ထင္ရွားခဲ့သည့္ မံုေရြး ဆရာေတာ္ဘုရားၾကီး အရွင္အာဒိစၥရံသီ။ စာေရးဆရာၾကီး ကိုတာ လဲ မံုေရြးကလို႕ ထင္ပါတယ္။ ျမန္မာ့ေရွးေဟာင္း ပုရပုိဒ္ေတြကို အဂၤလန္ကေန ျပန္လည္ ရရွိေအာင္ ၾကိဳးပမ္းခဲ့သည့္ ဦးတက္ထြဋ္။ အလင္းေရာင္ စာေပဗိမာန္ စာၾကည့္တုိက္ တို႕သည္ မံုေရြးေၾကးမံု၏ အထင္ကရ ပံုရိပ္မ်ားျဖစ္ပါသည္။

.

မံုေရြးေၾကးမံု လြန္လာရင္ေတာ့ျဖင့္ ပုရစ္ကုန္းရြာ၊ ကူေတာပလႅင္ရြာ၊ မင္းရြာ။ အင္း..ဒီရြာေတြနားေရာက္ရင္ေတာ့ အျမဲအမွတ္ရေနေစမယ့္ ေမႊးပ်ံ႕သည့္ အနံ႕တစ္မ်ဳိးကို ထူးထူးျခားျခား ေလထုအတြင္းမွ ရွဳရွဳိက္ၾကရမွာပါ။ ၾကာဇံစက္ေတြကေန ထြက္လာတဲ့ ေလထုညစ္ညမ္းမွဳ အျဖစ္ ပဲပုတ္ရည္နံ႕ေတြကို ရွဳရွဳိက္ၾကရမွာပါ။ အညာေဒသရဲ႕ အမွတ္တရေပါ့ေလ။ ၀ေအာင္ ရွဳလုိက္ၾက :) ။

.

ေျမနဲရြာ ကို ေရာက္ပါျပီ။ မံုရြာဘက္ သြားတဲ့လမ္းနဲ႕ မုိးညွင္းသမၺဳေဒၶဘုရား ႏွင့္ မဟာေဗာဓိတစ္ေထာင္ ဘုရားဘက္သို႕ သြားတဲ့လမ္းမ်ား ဆံုသည့္ ရြာ။ အဲဒီကေန..တစ္မုိင္နီးပါး ေလာက္ သြားလုိက္ရင္ မုိးညွင္းသမၺဳေဒၶဘုရား ကို ေရာက္ရွိမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ လမ္းလဲ ေတာ္ေတာ္ေကာင္းပါတယ္။ မုိးညွင္းသမၺဳေဒၶဘုရား လို႕ ဆိုလုိက္တာနဲ႕ သမၺဳေဒၶဂါထာေတာ္ၾကီး ကို မွတ္မိၾကေတာ့မွာပါ။ ဂါထာေတာ္ၾကီးကို ရတယ္ဆိုရင္လဲ ရြတ္လုိ္က္ၾကပါ အံုး။ အႏၱရာယ္ကင္းတယ္။ ေဘးရွင္းတယ္။ ငယ္ငယ္တုန္းကေတာ့ အဘုိးအဘြားေတြ က ထုိဂါထာေတာ္ၾကီးကို မွတ္မိျပီး အလြတ္ရေနေအာင္လုိ႕ ဒီလိုအၾကံေပးပါတယ္။ သမၺဳေဒၶဂါထာေတာ္ၾကီးကို အေခါက္တစ္ေထာင္ယံုယံုၾကည္ၾကည္နဲ႕ ရြတ္ဖတ္ပူေဇာ္တယ္ဆိုရင္ ခတ္ထားတဲ့ ေသာ့ေတာင္ မေနႏုိင္လို႕ ပြင့္ေပးရတယ္ဆိုပဲ။ ဟုိတေလာက စာအုပ္တစ္အုပ္ထဲမွာ ဖတ္လုိ္က္ရေသးတယ္။ သမၺဳေဒၶဂါထာေတာ္ၾကီးကို ရြတ္ဖတ္ရင္း ေလယာဥ္အဆင္းမွာ ေလယာဥ္ေျပးလမ္းေခ်ာ္သြားတာ ဘာမွ မသိလုိက္ရဘူးတဲ့။ သူ႕အတြက္ေတာ့ ဘာမွ မျဖစ္လုိက္သလိုပဲတဲ့။ ခရီးသည္အမ်ာစုကေတာ့ ဒဏ္ရာေတြ ကိုယ္စီနဲ႕တဲ့။ အဲဒီေလာက္အထိ အစြမ္းထက္တဲ့ ဂါထာေတာ္ၾကီးပါ။

.

"ျမေရႊေငြစိန္သီးေဆာင္း၊ သမၺဳေဒၶဘုရားေပါင္း" နဲ႕အညီ သမၺဳေဒၶဘုရားၾကီးမွာ ဘုရားရုပ္ပြားေတာ္ေပါင္း ၅၈၂၃၆၃ ရွိတယ္လို႕ သိရပါတယ္။ ေစတီအရံေတြကလဲ မ်ားမွမ်ား။ "ရွစ္ေသာင္းလင္း မုိးညွင္းေစတီရံ " လို႕ စာဆိုရွိျပီး ၈၆၄ ဆူ ရွိပါတယ္လို႕ သိရပါတယ္။ ဒီေလာက္အထိ ရုပ္ပြားေတာ္ေပါင္း ငါးသိန္းေက်ာ္ရွိတာ ရွဳပ္ပြေနမွာပဲလို႕ ေမးခ်င္ပါလိမ့္မယ္။ တကယ့္ကို အံၾသစရာ၊ ၾကည္ညိဳဖြယ္ရာျဖင့္ သူ႕ေနရာနဲ႕သူ၊ သူ႕ပလႅင္နဲ႕သူ ရွင္းလင္းအဆင္ေျပျပီး ဗိသုကာလက္ရာေတြ အရမ္းကို လွပအခ်ဳိးညီ အဆက္ေျပျပီး သဒၶါပြားဖြယ္ရာ ၾကည္ညိဳ ဖူးေတြ႕ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

.

ဒီပံုေတာ္ေတြကို ဖန္တီး စီမံသူကေတာ့ မိုးညွင္း ဆရာေတာ္ဘုရားၾကီး အရွင္သုမန ျဖစ္ပါတယ္လို႕ မွတ္သားရပါတယ္။ ဆရာေတာ္ ဦးသုမန သည္ ရန္ကုန္အနီး သန္လ်င္ျမိဳ႕နယ္ ၀င္းခနီးရြာ (ခံုညင္းစုရြာ) ဇာတိျဖစ္ျပီး လယ္တီဆရာေတာ္ဘုရားၾကီး၏ ၾသ၀ါဒအရ မိုးညွင္းေတာရသို႕ ေရာက္ရွိလာတယ္လို႕လဲ မွတ္သားသိရွိရပါတယ္။

.

သမၺဳေဒၶဘုရားသမုိင္း စာအုပ္မွ ေကာက္ႏွဳတ္ခ်က္။ ၁၃၀၁ ခုႏွစ္ ဒုတိယ၀ါဆိုလဆန္း ၅ ရက္ (20-07-1939) မွာ သမၺဳေဒၶ ေစတီေတာ္ၾကီးကို ပႏၷက္ရုိက္ အုတ္ျမစ္ခ်ျပီး တည္ပါတယ္။ ၁၃၀၂ ခုႏွစ္ တန္ေဆာင္မုန္း လကြယ္ေန႕ (18-11-1940) မွာ ထီးေတာ္တင္ပါတယ္။ ဘုရားၾကီး ျပည့္ျပည့္စံုစံု တည္ေဆာက္ျပီးသည့္ ခုႏွစ္မွာ ၁၃၂၀ (1958) ခုႏွစ္ အထိ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀ ၾကာသည္ဟု ေဖာ္ျပထားရွိ ပါသည္။ (အမွတ္မွားရင္ ျပင္ဆင္ေပးၾကပါကုန္)။

.

မိုးညွင္းနဲ႕မနီးမေ၀း ေလးမုိင္ေလာက္ အကြာမွာေတာ့ မဟာေဗာဓိတစ္ေထာင္ ဘုရားၾကီးႏွင့္ ေက်ာင္းေတာ္ၾကီးအား ဖူးေတြ႕ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ မဟာေဗာဓိ တစ္ေထာင္၏ ေနာက္ေက်ာမွာ ဖုိးေခါင္ေတာင္တန္းၾကီး ရွိပါတယ္။ ဒီေတာင္တန္းၾကီး၏ အမည္မ်ားကလည္း အမ်ားသား။ မွတ္မိသမွ်မွာ ခံတက္ကန္ေတာင္၊ (ခံတက္ကန္ရြာ အနီးမွာ ရွိလို႕)၊ ႏြယ္ေခြေတာင္ရုိး၊ ေက်ာက္ကာေတာင္တန္း စသည္ျဖင့္ အေခၚအေ၀ၚေတြ မ်ားပါတယ္။

.

ထြန္ဂ်ဲဒိုးၾကီးလဲ ေရဆူေနျပီ။ အတက္ အဆင္းေတြကလဲ မ်ားလာျပီ။ ခဏ နားၾကအံုးစို႕။ ေန႕လည္စာ စားလုိက္ၾကအံုးစုိ႕။

.

ခင္မင္ေလးစားစြာျဖင့္

ကိုမ်ဳိး (အညာေျမ)